Oprac. Malgo La Foto: IPN
Dzisiaj w całym kraju obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Informacji o genezie tego wyjątkowego święta szukamy na stronie Instytutu Pamięci Narodowej. Ustanowiono je 28 lutego 2009 roku, w odpowiedzi na inicjatywę Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Dlaczego 1 marca? Tego dnia, w 1951 roku, strzałem w tył głowy zamordowano w mokotowskim więzieniu ostatnich przywódców ogólnopolskiej konspiracji, kontynuującej dzieło AK – Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Jak powszechnie wiadomo, po wojnie, dziesiątki tysięcy żołnierzy, mimo zajęcia kraju przez Armię Czerwoną, nie złożyło broni, wypełniając złożoną Polsce przysięgę. Zorganizowany opór społeczeństwa polskiego wobec nowej władzy trwał aż do powstania Solidarności. Czytamy: ,, W roku największej aktywności zbrojnego podziemia, 1945, działało w nim bezpośrednio 150-200 tysięcy konspiratorów, zgrupowanych w oddziałach o bardzo różnej orientacji. Dwadzieścia tysięcy z nich walczyło w oddziałach partyzanckich. Kolejnych kilkaset tysięcy stanowili ludzie zapewniający partyzantom aprowizację, wywiad, schronienie i łączność. Doliczyć trzeba jeszcze około dwudziestu tysięcy uczniów z podziemnych organizacji młodzieżowych, sprzeciwiających się komunistom. Łącznie daje to grupę ponad pół miliona ludzi tworzących społeczność Żołnierzy Wyklętych. Ostatni „leśny” żołnierz ZWZ-AK, a później WiN – Józef Franczak „Laluś” zginął w walce w październiku 1963 roku.
Uchwalenie Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest formą uczczenia ich walki i ofiary, ale także bólu i cierpienia, jakich doznawali przez wszystkie lata PRL i ciszy po 1989 roku.” […] Pełny tekst znajduje się pod adresem https://podziemiezbrojne.ipn.gov.pl/zol/narodowy-dzien-pamieci/90456,Geneza-swieta.html
Oddajemy w tym dniu hołd ludziom, którzy walczyli, zgodnie ze swymi przekonaniami, o wolność i tak, jak Inka (ps. Danuty Siedzikówny) – w tych trudnych czasach, zachowali się, „jak trzeba”. W całym kraju odbywają się okolicznościowe odczyty, koncerty, biegi uliczne oraz inne uroczystości.
Źródło: IPN