Modlitwą za zmarłych związkowców pod krzyżem obok Ronda Solidarności rozpoczęły się w Stalowej Woli regionalne obchody 40-lecia NSZZ „Solidarność”. Ich zwieńczeniem będzie niedzielna msza św. w bazylice Matki Bożej Królowej Polski i spotkanie w Miejskim Domu Kultury z udziałem dr Jarosława Szarka, prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.
– Tylko pod krzyżem, tylko pod tym znakiem, Polska jest Polską, a Polak Polakiem – bp Edward Frankowski przytoczył fragment znanego wiersza Karola Balińskiego, wskazując na krzyż przy zbiegu ul. Kwiatkowskiego i Orzeszkowej, który stanął jesienią 1980 r. Henryk Szostak, przewodniczący Międzyzakładowej Organizacji Związkowej „S” Huty Stalowa Wola wyczytał nazwiska 40. znanych związkowców „S” z HSW, którzy zmarli w ostatnich czterech dekadach. Wśród nich m.in. Stanisława Krupkę, pierwszego przewodniczącego Zarządu Regionu „S” Ziemia Sandomierska, Władysława Liwaka, który reprezentował związek podczas obrad przy tzw. okrągłym stole i Wojciecha Golika, który był inicjatorem postawienia krzyża na ówczesnej zajezdni autobusowej HSW.
Krzyż ten był pierwszym w Stalowej Woli i jednym z pierwszych w Polsce znaków pamięci postawionych przez „Solidarność”. Poświęcony został w zimny wieczór 29 listopada 1980 r., a msza św. w 150. rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego była wielką manifestacją niezależnego społeczeństwa Stalowej Woli. Krzyżem tym upamiętniono pracowników zmarłych na stanowiskach pracy, ale przez następne lata okolice krzyża były miejscem spotkań, modlitw, a czasami łapanek działaczy związkowych organizowanych przez komunistyczną bezpiekę. Po transformacji ustrojowej zniknęła zajezdnia autobusowa i cała HSW, a krzyż pozostał na starym miejscu. Miejsce to w 2003 r. – w 15. rocznicę zakończenia tzw. sierpniowego strajku w HSW – zostało odnowione, a pod krzyżem zostały umieszczone granitowe kamienie pamięci. Na ośmiu kamiennych słupkach zostały umieszczone tablice z datami upamiętniającymi ważne dla „S” i kraju wydarzenia. Począwszy od pierwszego z pamiętnymi słowami Jana Pawła II „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi” przypominającym pierwszą wizytę Następcy Św. Piotra w Polsce w 1979 r., przez datę wprowadzenia w Polsce stanu wojennego i strajki w 1988 r., została na kamieniach zapisana historia jednej z największych struktur związkowych w Polsce. W piątek uzupełniono szereg historycznych kamieni upamiętniając strajk okupacyjny w stalowowolskim Starostwie Powiatowym z przełomu sierpnia i września 2003 r., wielką manifestację pracowników HSW w obronie miejsc pracy w Rzeszowie (5.02.2009 r.) i odnowienie innego krzyża, który pozostał obok Narzędziowni HSW w sierpniu 1988 r. I przemarszem pocztów sztandarowych pod ten odnowiony strajkowy krzyż zakończyła się piątkowa uroczystość.
W niedzielę o godz. 12 w bazylice MBKP zostanie odprawiona uroczysta msza św. w intencji „S”. Po niej związkowcy i zaproszeni goście przejdą do MDK. Spotkanie na tarasie obok fontanny otwarte będzie dla wszystkich. W jego trakcie prezes Jarosław Szarek wręczy przyznane przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyże Wolności i Solidarności. Lista odznaczonych jest na stronach IPN.
JC
